Roman Wilkoszewski

25 sierpnia 2019 roku

Analiza porównawcza współczesnej rosyjskiej propagandy i propagandy stosowanej przez PiS na przykładzie reakcji mediów publicznych, w tym Wiadomości TVP, na ujawnioną przez portal Onet kampanię oczerniania nieprzychylnych rządowi sędziów, realizowaną przez wiceministra Łukasza Piebiaka i urzędników Ministerstwa Sprawiedliwości.

Kilka lat temu dwoje amerykańskich naukowców, Christopher Paul z University of California i Miriam Metthews z Claremont Graduate University, związanych z think-tankiem RAND pracującym na rzecz bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych, opublikowało głośny raport dotyczący cech współczesnej propagandy rosyjskiej. Raport pt. “The Rusian Firehose of Falsehood - Propaganda model” opisuje najważniejsze zasady, którymi kierują się twórcy rosyjskich treści propagandowych publikowanych w mediach społecznościowych i tradycyjnych będących pod kontrolą Kremla.

Do najważniejszych zasad stosowanych przez tych niezwykle skutecznych i doświadczonych ekspertów od propagandy należą:

1) szybkość reakcji, w tym jej ciągłość i powtarzalność,

2) duża liczba produkowanej treści oraz mnogość kanałów komunikacji

3) nieustanne mieszanie informacji prawdziwych z informacjami sfabrykowanymi oraz

4) zaburzenie logiki i spójności przekazu poprzez rozpowszechnianie różnych wersji zdarzeń, a także zmienność stanowiska, jeśli wcześniejszy przekaz nie daje oczekiwanych rezultatów.

Współczesna propaganda rosyjska czerpie ze swoich doświadczeń z czasów sowieckich, późniejszego okresu zimnej wojny i nieustającego konfliktu ze światem zachodu. Potrafi perfekcyjnie wykorzystywać nowoczesne narzędzia komunikacji, takie jak telewizyjne kanały informacyjne, media społecznościowe, boty produkujące określone treści, itp.

Z opracowania Ośrodka Studiów Wschodnich zamieszczonego na stronach Rządowego Centrum Bezpieczeństwa wynika, że „dezinformując i manipulując rzeczywistością Moskwa: 1) prowadzi długofalowe działania destabilizacyjne,

2) podsyca konflikty pomiędzy poszczególnymi państwami NATO i UE,

3) podważa demokratyczny proces wyborczy i europejski system wartości,

4) osłabia projekt integracyjny Unii Europejskiej i współpracę transatlantycką i

5) w konsekwencji uzasadnia swoje prawo do budowania własnej strefy wpływów w Europie”.

Reakcja mediów publicznych na ujawnioną w ostatnich dniach przez Onet.pl aferę związaną z oczernianiem nieprzychylnych rządowi sędziów przez jednego z wiceministrów i urzędników zatrudnionych w Ministerstwie Sprawiedliwości pokazuje, że Prawo i Sprawiedliwość potrafi perfekcyjnie posługiwać się wszystkimi metodami stosowanymi przez rosyjską propagandę.

Skala, jakość i zawstydzający poziom ujawnionej przez Onet.pl komunikacji pomiędzy urzędnikami ministerstwa a osobą kolportującą w sieci informacje mające na celu skompromitowanie nieprzychylnych rządowi sędziów, mogą bez wątpienia wpłynąć na wizerunek rządu i wynik październikowych wyborów parlamentarnych. Dlatego konieczna była pilna reakcja i silna kontrofensywa. Oczywiście, pomóc w tym miały sprawdzone i doświadczone już w walce Wiadomości TVP, których twórcom nie sposób odmówić cynizmu, inteligencji i skuteczności w stosowaniu sprawdzonych wzorów…

„Poseł Brejza i Farma trolli”, „Platforma milczy w sprawie Neumanna”, „Nie ma zgody na internetową nienawiść”, „Podwójne standardy w sprawie hejtu” - takie tytuły od kilku dni, zaraz po ujawnieniu afery przez redakcję Onet.pl, dominują w telewizyjnych Wiadomościach. Jednocześnie Wiadomości obszernie informują o sukcesach rządów PiS, poprawie życia Polaków, świetnych wynikach gospodarczych w Polsce, pogarszającej się sytuacji w Niemczech, itp.

Jest szybka reakcja, ciągłość i powtarzalność określonych komunikatów. Liczy się pierwsze wrażenie, osłuchanie odbiorców z danym przekazem, dzięki czemu będzie on przyjmowany za prawdę.

„Poseł Brejza i Farma trolli. Przed ratuszem w Inowrocławiu protestują mieszkańcy. Urzędnicy mieli finansować internetowych hejterów. Wśród osób związanych z aferą jest Krzysztof Brejza, szef sztabu wyborczego Koalicji Obywatelskiej”

Wiadomości TVP są wspierane przez wszystkie media publiczne, Polskie Radio 24, publicystów wspierających PiS, Twitter, Facebook, itp. Spełniony jest drugi warunek skutecznej propagandy: duża liczba produkowanej treści i mnogość kanałów komunikacji. Zróżnicowanie źródeł i argumentów, prowadzących do tych samych wniosków, tworzy dodatkową wiarygodność przekazu, a jednocześnie zagłusza konkurencyjne komunikaty i zwiększa liczby odbiorców.

„Platforma milczy w sprawie Neumanna. Jak długo jeszcze wyborcy będą czekać na wyciągnięcie konsekwencji wobec posła Neumanna. Minęły już 2 tygodnie od złożenia przez CBA w prokuraturze zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez szefa klubu parlamentarnego PO-KO”

Jeśli pojawiają się jakieś zarzuty, to trzeba wygenerować kontr-zarzuty. „Popełniliśmy błąd? Oni popełnili ich więcej. Jesteśmy źli? Oni są jeszcze gorsi”. Najlepiej zmieszać trochę prawdy z nieprawdą, tak aby odbiorca nie wiedział komu ma wierzyć. Niech funkcjonują różne, nawet wykluczające się wzajemnie teorie. Na tym polega skuteczność tej strategii. Bezwzględne, cyniczne kłamstwa i pogarda dla pojęcia prawdy - typowe dla rosyjskiej propagandy. Czy tylko rosyjskiej…?

„Nie ma zgody na internetową nienawiść - zero tolerancji dla internetowego hejtu, taką strategię stosuje Zjednoczona Prawica. Podwójne standardy w sprawie hejtu - KRS domaga się wyjaśnień od swoich członków. Ale w tej sprawie politycy opozycji stosują podwójne standardy”

Rosyjscy eksperci od propagandy wiedzą, że większość odbiorców, widzów, słuchaczy i czytelników, jest przytłoczona informacjami i nie ma czasu, ani ochoty na ich weryfikację. Już w czasach KGB dezinformacja była zawsze prowadzona dwutorowo - jako wprowadzanie w błąd i jako wywieranie wpływu. Uwzględniając współczesne środowisko medialne oparte o sieci społecznościowe oraz ograniczoną możliwość weryfikacji wszechobecnych informacji, jest niezwykle trudno uodpornić się na propagandowy przekaz.

Eksperci od propagandy zawsze będą o krok przed ofiarą dezinformacji i rzetelnymi dziennikarzami. Nie obowiązują ich standardy dziennikarskie a wręcz celowo je łamią, zyskując na czasie i zdobywając przewagę nad pozostałymi mediami i ich odbiorcami.

Świadomość tego zagrożenia jest pierwszym krokiem, by tę przewagę zniwelować…

Roman Wilkoszewski

Źródła:

https://www.defence24.pl/jak-zatrzymac-rosyjska-propagande

https://forsal.pl/artykuly/1023752,rosyjska-propaganda-kreml-dezinformacja-nowy-model-rand-corporation.html

http://rcb.gov.pl/dezinformacja-rosyjska-bron-strategiczna

mój blog osobisty

&

Mistrzowie medialnej propagandy